Ισορροπίες μεταξύ της σωτηρίας των επιχειρήσεων και της μικρότερης δυνατής επίπτωσης στη δική τους κεφαλαιακή επάρκεια καλούνται να βρουν οι τράπεζες, προχωρώντας στις ρυθμίσεις χρεών των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων.
Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις είναι οι μόνες που μπορούν να προχωρήσουν χωρίς να αναμένουν νομοθετικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης, ενώ αποτελούν και ένα από τα προαπαιτούμενα που έχει θέσει και παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς η ΕΚΤ.
Όπως αναφέρουν στο «Κ» στελέχη τραπεζών που εξειδικεύονται στις αναδιαρθρώσεις χρεών μεγάλων επιχειρήσεων, οι τελευταίες προχωρούν πλέον «χέρι-χέρι» με την ΕΚΤ, καθώς οποιαδήποτε κίνηση έγκρισης, διαγραφής ή ρύθμισης δανείου «ριπορτάρεται» σε εβδομαδιαία βάση στη Φρανκφούρτη και δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της ΕΚΤ. Το «μάτι» της ΕΚΤ στα τμήματα corporate banking των τραπεζών αποσκοπεί στο να μπει τέλος στις συνεχείς αναδιαρθρώσεις χρεών με τις οποίες στάθηκαν «ζωντανές» κάποιες επιχειρήσεις εις βάρος άλλων υγιών, αναγκάζοντας και τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της πραγματικότητας αυτής στους ισολογισμούς τους.
Τέλος στο στρεβλό μοντέλο
Πρόκειται για μία δύσκολη απόφαση και για τις ίδιες τις τράπεζες, καθώς δεν τους δίνονται νέα χρονικά περιθώρια να κρύψουν τα «σκουπίδια κάτω από το χαλί», εξωραΐζοντας και οι ίδιες την εικόνα τους. Το αποτέλεσμα της τακτικής όλων των προηγούμενων ετών να κρατούν στη ζωή επιχειρήσεις μέσω συνεχών αναδιαρθρώσεων δεν δημιούργησε μόνο μία ωραιοποιημένη εικόνα για τράπεζες και επιχειρήσεις, αλλά κυρίως οδήγησε σε στρέβλωση του ανταγωνισμού εις βάρος των υγιών επιχειρήσεων. Και το μοντέλο αυτό, όπως έχει διαμηνύσει και η ΕΚΤ στις ελληνικές τράπεζες, δεν μπορεί να συντηρηθεί πλέον, αφού οδηγεί στη σήψη και των υγιών επιχειρηματικών κυττάρων της Οικονομίας, ενώ δυναμιτίζει και την υγεία των τραπεζών.
Στο κλίμα αυτό οι τράπεζες καλούνται να βάλουν το «μαχαίρι στο κόκαλο», εξαντλώντας ωστόσο κάθε περιθώριο βιωσιμότητας των επιχειρήσεων. «Μέχρι το 2014, όπου αρκετές επιχειρήσεις παρουσίασαν μικρή αύξηση του τζίρου τους, οι χειρισμοί στις ρυθμίσεις χρεών ήταν πιο εύκολοι. Τώρα προσπαθούμε να ΄΄πιαστούμε΄΄ έστω από δείγματα σταθεροποίησης του τζίρου, καθώς και από τη διάθεση συνεργασίας με την τράπεζα που παρουσιάζει ο κάθε επιχειρηματίας, για να προχωρήσουμε σε λύσεις. Τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα, αλλά προσπαθούμε να εξαντλήσουμε τα περιθώρια βιωσιμότητας των επιχειρήσεων και παράλληλα να προστατεύσουμε κλάδους με ιδιαίτερη βαρύτητα για την ελληνική Οικονομία, όπως, λ.χ., ο τουρισμός και η ναυτιλία», αναφέρει στο «Κ» στέλεχος συστημικής τράπεζας με πρωταγωνιστικό ρόλο στην πρόσφατη αναδιάρθρωση των χρεών της Νηρεύς.
Ενδιαφέρον
Ο τομέας των ιχθυοκαλλιεργειών, για τον οποίο εκδηλώνεται αυξημένο ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές, θα αποτελέσει πρότυπο και για άλλες αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών χρεών. Ωστόσο, πολύ δύσκολα θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για γενικευμένες κινήσεις διάσωσης κλάδων, εξαιρουμένων αυτών με ιδιαίτερη βαρύτητα για την ελληνική Οικονομία (π.χ. τουρισμός, ξενοδοχεία).
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν εταιρείες που οι τράπεζες κρίνουν βιώσιμες και ανήκουν σε κλάδους που θεωρούνται «νεκροί». Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι, π.χ., ο κλάδος των προμηθευτών υγείας, όπου ο τζίρος των εταιρειών έχει υποχωρήσει κατά 80%, ενώ παράλληλα αυτές είναι φορτωμένες με ομόλογα με τα οποία εξοφλούνταν οι απαιτήσεις τους. Ως αποτέλεσμα, εννέα στις δέκα επιχειρήσεις του συγκεκριμένου κλάδου κρίνεται πως δεν έχουν σωτηρία.
Πάντως, οι τελικές αναδιαρθρώσεις των επιχειρηματικών δανείων, γίνονται σε κλίμα συνεχούς επιδείνωσης για την Οικονομία και τη ρευστότητα των τραπεζών. Οι τελευταίες έχουν κυριολεκτικά «στεγνώσει» από ρευστότητα λόγω των εκροών καταθέσεων ιδιωτών και Δημοσίου, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται να κλείσουν και τις τελευταίες στρόφιγγες ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, σχεδόν το σύνολο των επιχειρήσεων πλέον βρίσκει κλειστές τις πόρτες των τραπεζών, με τις τελευταίες να μην ανανεώνουν εγγυητικές επιστολές για εισαγωγές ή να μην εκτελούν τα πιστωτικά όρια των πελατών τους, ζητώντας εκ των προτέρων από τις επιχειρήσεις καταθέσεις που να καλύπτουν το ύψος των τιμολογίων τους.